Overspannen, wat moet ik doen?

Overspannen wat moet ik doen?

Wat moet je doen als je overspannen bent? Het lijkt een eenvoudige vraag. In de praktijk blijkt het echter helemaal niet zo eenvoudig. Dit heeft met name te maken met de consequenties die overspannenheid heeft. Voor veel mensen voelt het als een vorm van falen: stoppen met werken, gevoelsmatig ‘moeten’ toegeven dat je het niet aankunt. In deze blog neem ik je in een aantal concrete stappen mee wat je kunt doen om met jouw overspannenheid om te gaan.

Stap 1 Ben ik overspannen?

Het is goed om de vinger eerst aan de eigen pols te houden. Lees de onderstaande lijst door en vraag je af of je meerdere symptomen herkent. Daarnaast is het van belang dat je de symptomen langere tijd achter elkaar hebt (meerdere weken).

Symptomen overspannen zijn:

• Energiegebrek: weinig zin om dingen te ondernemen en last van vermoeidheid
• Slapeloosheid:  slecht slapen, midden in de nacht wakker worden, niet in kunnen slapen
• Lichamelijke klachten, zoals rugklachten, nekpijn of hoofdpijn
• Verminderde eetlust
• Slechter immuunsysteem: sneller ziek of ziek in de weekenden/ vakanties
• Overmatig piekeren
• Stress: je voelt je vaak onrustig, kort lontje: je wordt sneller emotioneel
• Slechte concentratie: je vindt het lastig om je te concentreren
• Geheugen problemen: dingen onthouden is moeilijker dan voorheen
• Onzekerheid: je hebt minder zelfvertrouwen dan voorheen
• Je voelt je somber en je maakt je meer zorgen dan normaal

Het kan helpen jouw gedachten hierover met je partner of een goede vriend(in) te delen. Zij zien zaken uit een ander perspectief.

Stap 2 ga in gesprek met de huisarts en vertel het hele verhaal

Meer dan eens krijg ik cliënten die van hun huisarts slaapmedicatie hebben gekregen. Nu ben ik niet tegen slaapmedicatie, maar wat er gebeurt is dat ze naar de huisarts zijn gegaan en verteld hebben dat ze slecht slapen. De huisarts heeft een oplossing in de vorm van medicatie. Helaas werkt dit in het geval van (beginnende) overspannenheid meestal averechts. Niet omdat slaapmedicatie slecht is, wel omdat het voor de persoon een kwestie een manier is om nog langer door te kunnen gaan. De moeilijke constatering: ik ben overspannen, is nog steeds niet gemaakt. Vandaar dat het zo belangrijk is het hele verhaal te vertellen, dan kan de huisarts ook een goede diagnose maken. Ook al komt deze slecht uit.

Stap 3 Bespreek jouw overspannenheid met de directe omgeving

Directe omgeving is wat mij betreft je partner eventueel goede vriend(en) en je werkgever/ klanten. Het is duidelijk dat overspannenheid consequenties heeft voor je belastbaarheid en je inzetbaarheid. Ook al weet je nog niet precies wat de consequenties zijn, het is wel belangrijk contact met je omgeving te houden. Stel jezelf de vraag wat heb ik nodig, bespreek je belastbaarheid met de (bedrijfs) arts.

Stap 4 Overspannenheid heeft een ontstaansgeschiedenis, schakel hulp in om het patroon te doorbreken

De meeste mensen raken niet alleen door hun werk overspannen. Vaak is het een samenloop van factoren. De belangrijkste factor ben je doorgaans zelf. Wat is jouw bijdrage? Je voelt je wellicht enorm verantwoordelijk, kan geen ‘nee’ zeggen, je wil graag alles goed doen voor iedereen. Er zijn zoveel mogelijkheden. De vraag is: wat is het patroon waar jij in terecht bent gekomen? Wat is de motor die jou elke keer weer aanzet en waardoor je je slecht kunt ontspannen? Dit zijn vragen waarmee ik mijn cliënten help om niet terug te vallen in het ‘oude’ patroon wanneer ze weer aan het werk gaan.

Stap 5 Doe rustig aan, maar doe niet niets!

Bij de meeste mensen is het goed om voor enkele maanden te stoppen met werken. Alleen al deze constatering geeft veel mensen in eerste instantie stress: dit kan toch niet zomaar. Mocht dat ook voor jou gelden wil ik je vragen ook deze blog te lezen 

Niets doen gaat je echter ook niet helpen in je herstel. Ga heel goed na wat je wel kan. Ik heb cliënten voor wie dagelijks 15 minuten wandelen het maximale is dat ze echt aankunnen. Als dat zo is dan is dat zo! De vraag is wat ontspant en wat kan je dragen. Lees ook zeker deze blog als daar meer over wil weten. 

Stap 6 Bepaal een globaal tijdspad voor jezelf, maar ook voor je omgeving

Hoelang heb je nodig voor herstel? Gun jezelf een antwoord dat ongeveer kan kloppen en doe dat in samenspraak met (bedrijfs)arts en psycholoog. Wanneer je aan je omgeving duidelijk kunt maken dat je er voor 3 maanden uit bent geeft dat ook rust. Iedereen weet waar ‘ie’ aan toe is. Die 3 maanden kunnen ook 2 of 4 maanden worden, maar dat is voor dit moment nog niet van belang.

Op dit moment is er een cliënt die niet aan zijn leidinggevende wil vertellen dat hij er voor langere tijd denkt uit te zijn. Het gevolg is dat hij wekelijks gebeld wordt met de vraag wanneer hij weer terug komt. Het levert aan beide kanten onnodige stress en irritatie op.

Duidelijk zijn is meestal pijnlijk (voor alle betrokkenen en vooral voor je zelf) en geeft je op de langere termijn de broodnodige rust.